اهمیت تجربه در زندگی

تجربه: آنچه دیگران حقیقت می‌نامند و من تکرار زندگی انسان می‌دانمش.

تجربه آن نیست که برای ما اتفاق افتاده است، بلکه نحوه واکنش ما در برابر آن اتفاق است.

در واژه‌نامه سخن تجربه به معنی آگاهی و مهارتی است که از راه عمل و آزمایش به دست می‌آید.

شکل‌گیری تجربه

وقتی ما به‌دنیا می‌آییم اول از والدین سپس از خانواده، دوستان، آشنایان و محیط تاثیر می‌گیریم که خاطرات و تصویرهای ذهنی در ما ایجاد می‌شود.

از سوی دیگر، براساس ویژگی‌های ژنتیکی به رفتارهای اطرافیان پاسخ می‌دهیم و روی آنها به نوعی تاثیر می‌گذاریم. این فرآیند، شکل‌گیری تجربه‌های زندگی  است. در مراحل بعدی از زندگی، ما تجربه‌های بدست آمده را به صورت ارزش و  باورهای خود بازآفرینی می‌کنیم.

تجربه دوران کودکی اهمیت بسیار دارد، زیرا شاکله رفتار ما را تشکیل می‌دهد و تا بزرگسالی در ما می‌ماند. اما اگر ذهن خلاق و تسلیم‌ناپذیری داشته باشیم، می‌توانیم تجربیات جدیدی را ایجاد کنیم.

چطور تجربیات جدید ایجاد کنیم؟

داشتن پذیرش:

پذیرش داشته باشیم و هم‌چنین انتظار نداشته باشیم که همه امکانات در اختیار ما باشد. اگر اینطور فکر کنیم، زود ناامید می‌شویم. در حالی‌که برای رسیدن به هر هدف یا هرچیز باارزشی باید تلاش کرد و سخت جنگید.

یاد گرفتن از اشتباهات:

اشتباه کردن بخشی از زندگی است و نگاه ما به اشتباهات، باید فرصت تازه‌ای برای یادگیری باشد. می‌توانیم با برنامه‌ریزی از تکرار اشتباهات جلوگیری کنیم و مهارت‌های خود را ارتقا دهیم.

مطالعه زندگی‌نامه افراد موفق:

از کندوکاو در مسیر زندگی افراد موفق، مطالعه یا نشستن پای صحبت‌ها می‌توانیم الگوهایی بیابیم و برای رسیدن به موفقیت، از تجربیات، راه‌حل‌ها و استراتژی‌های آنها استفاده کنیم.

تقویت اعتماد به نفس:

ما در گذشته زندگی خود، علاوه بر شکست و تجربیات تلخ، موفقیت‌هایی نیز به‌دست آوردیم. با تمرکز روی نقاط قوت و دستاوردهای‌مان، اعتماد به نفس‌مان را بالا ببریم و از آنها به عنوان تجربه مثبت استفاده کنیم.

چرا باید به دنبال کسب تجربه باشیم؟

زمان ما محدود است و وقت آن را نداریم همه چیز را خودمان تجربه کنیم و دانش و مهارت لازم را به دست آوریم. بنابراین می‌توانیم از طریق میانبرهایی بر اندوخته‌ی تجربیات خود بیفزائیم.

• استقلال و اتکا به خود

وقتی یکبار کاری را انجام می‌دهیم، یاد می‌گیریم که چطور آن‌را درست انجام دهیم. این احساس رضایت باعث می‌شود که آن را تکرار کنیم و باز هم انجام دهیم. اگر هم بار اول اشتباه انجام دادیم، به نقاط ضعف خود آگاه می‌شویم و سعی در برطرف کردن آن می‌کنیم. با ادامه این رویه، ما به فردی مستقل و متکی به خود تبدیل خواهیم شد.

• ایجاد شبکه ارتباطی

همان‌طور که بارها خوانده‌اید و شنیده‌اید انسان موجودی اجتماعی است و سعی می‌کند با هم‌نوعان خود ارتباط برقرار کند. افراد باتجربه به راحتی می‌توانند با تیپ‌های مختلف افراد، ارتباط برقرار کنند، نسبت به آنها درک و شناخت به‌دست بیاورند و روابط عمیق با آنها شکل بدهند. این روابط به مرور گسترده‌تر می‌شود و بر شخصیت خود این افراد هم تاثیر مثبتی می‌گذارد.

• بلوغ و پختگی

بلوغ و پختگی‌ای که تجربه به ما می‌دهد، از ما یک انسان کاریزماتیک و تاثیرگذار می‌سازد. ما از این مهارت (بله، درست است؛ پخته بودن یک مهارت است) می‌توانیم هیجانات خود را کنترل کنیم، تصمیمات درستی بگیریم و با گذشت زمان ما محل مشورت اطرافیان خود می‌شویم.

ممکن است در یک زمینه الزاماً تخصص نداشته باشیم، اما داشتن بینش وسیع و توانایی بررسی مسائل از جنبه‌های مختلف موجب می‌شود که  افراد کم‌تجربه از این نظرات حتماً استفاده کنند.

• یادگیری از طریق تجربه

ما در تمام طول زندگی نیاز به یادگیری داریم، چون یادگیری انتها ندارد و چالش‌هایی که با آن روبرو می‌شویم، بسیار متنوع و متفاوت است. یادگیری از طریق تجربه یعنی به‌دست آوردن دانش جدید با مواجه شدن و تعامل با محیط و تجربه‌های عملی.

ابزار دیجیتال

یکی از ابزارهایی که در فرآیند یادگیری از طریق تجربه ارزشمند است، ابزارهای دیجیتال می‌باشد، مثل: بازی‌های آموزشی و پلتفرم‌های آن‌لاین. این ابزار به‌خصوص برای افرادی مناسب است که از اشتباه کردن ‌می‌ترسند و حس شرم دارند. آنها از این طریق می‌توانند تجربیات خود را توسعه دهند. البته در این مرحله افراد میان‌سال و جوان تبحر بیشتری دارند.

کلام آخِر

ما باور داریم که تجربه در زندگی اهمیت بسیار دارد، چون باعث رشد سریع ما می‌شود. بنابراین باید شجاعت داشته باشیم و فرصت‌ها را برای یادگیری و رشد بقاپیم و از طریق ارتباط با افراد و گروه‌ها شبکه ارتباطی خود را گسترش دهیم.

در پایان، صحبتم را با یک کلام زیبا از حضرت علی به آخر می‌رسانم: “شرط خرد، حفظ تجربه ها و به کار بستن آنهاست.”

منابع برای مطالعه بیشتر

• نیکوئی سیدآبادی، فاطمه. تجربه. (1400). انتشارات نسل روشن.
• ویلسون، جنیفر. برگردان: شکرنیا، طیبه. تفکر انتقادی. (1399). انتشارات نوژین.
• https://shahinkalantari.com/تجربه-چیست/